فاق لاستیک بلند یا کوتاه؟ همه چیز درباره نسبت منظر

انتخاب لاستیک مناسب تصمیمی حیاتی است که می‌تواند سرنوشت رانندگی شما را رقم بزند و به ایمنی و عملکرد بی‌نظیر خودروی شما جانی دوباره ببخشد. در این بین یکی از جنبه‌های کلیدی در انتخاب لاستیک، فاق آن است. فاق لاستیک به نسبت ارتفاع دیواره‌ی جانبی لاستیک به عرض آن اشاره دارد که به صورت درصدی بیان می‌شود. این ویژگی تأثیر زیادی بر چسبندگی، کنترل خودرو، راحتی در رانندگی و عمر لاستیک دارد.

مفهوم فاق لاستیک

اگر قصد خرید لاستیک برند ترازانو یا هر برند دیگری را دارید، آشنایی با مفهوم «فاق لاستیک» اهمیت زیادی دارد. حال فاق لاستیک یعنی چه؟ فاق لاستیک نسبت ارتفاع به عرض تایر است که از رینگ تا شانه‌های تایر امتداد دارد و به صورت درصد بیان می‌شود. فاق لاستیک از مواد تقویت‌شده‌ای مانند فلز، پلاستیک و نایلون ساخته می‌شود که علاوه بر محافظت از اجزای داخلی لاستیک، انرژی تایر را به آج لاستیک نیز منتقل می‌کند. به طور کلی هر چه نسبت ارتفاع تایر (Tire) به عرض آن بیشتر باشد، نه‌تنها به جذابیت بصری لاستیک کمک می‌کند، بلکه در حفظ استحکام لاستیک نیز موثر است.

نحوه تأثیر فاق لاستیک بر عملکرد خودرو

فاق لاستیک یا همان دیواره‌ی کناری تایر، قسمتی از لاستیک است که بین رینگ و شانه‌های تایر قرار دارد. این بخش به نوعی نسبت بین عرض لاستیک و ارتفاع لاستیک از محل تماس با سطح جاده تا رینگ را نشان می‌دهد. شاید این سوال مطرح شود که فاق لاستیک کجاست؟ دقیقاً همان قسمت جانبی بین رینگ و آج تایر است. هرچه این نسبت بیشتر باشد، ارتفاع دیواره کناری بیشتر می‌شود و در نتیجه از نمای جانبی، تایر ضخیم‌تر و برجسته‌تر دیده می‌شود.

این ویژگی علاوه بر جذابیت ظاهری، نقشی اساسی در دوام و شکل‌گیری لاستیک نیز دارد. فاق لاستیک به‌طور کلی از ترکیبات لاستیکی ساخته می‌شود که با مواد تقویت‌کننده‌ای مانند فلزات انعطاف‌پذیر، نایلون و برخی از پلاستیک‌ها مقاومت و انعطاف دیواره لاستیک افزایش می‌یابد. که در نتیجه، به انتقال انرژی از محور خودرو به آج تایر کمک کرده و موجب عملکرد بهتر تایر در برابر فشارها و ضربات جاده می‌شود.

فاق لاستیک کامیون بلند بهتر است یا کوتاه؟

فاق لاستیک کامیون

تفاوت‌های کلیدی بین لاستیک فاق کوتاه و فاق بلند

دو نوع فاق لاستیک وجود دارد؛ فاق بلند و فاق کوتاه. تفاوت اصلی بین لاستیک‌های فاق بلند و فاق کوتاه در نسبت ارتفاع دیواره‌ی لاستیک به عرض آن است. لاستیک‌های فاق کوتاه دارای دیواره‌های کوتاه‌تری هستند که باعث می‌شوند برای سرعت‌های بالا و پیچ جاده‌ها مناسب‌تر باشند.

لاستیک‌های فاق کوتاه و فاق بلند هر کدام با توجه به نیازهای مختلف رانندگی مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه تفاوت‌های اصلی بین این دو نوع لاستیک بررسی می‌شود:

1. کنترل و فرمان‌پذیری: لاستیک‌های فاق کوتاه به‌ دلیل دیواره‌های جانبی سفت‌تر و سطح تماس بیشتر با جاده‌ها، کنترل و فرمان‌پذیری بهتری دارند. در مقابل، لاستیک‌های فاق بلند به دلیل انعطاف بیشتر، در رانندگی روزمره راحت‌تر و نرم‌تر هستند اما دقت کنترل آن کم است.
2. سواری راحت: لاستیک‌های فاق بلند ضربات و لرزش‌ها را بهتر جذب می‌کنند و برای مسیرهای شهری و رانندگی در جاده‌های ناهموار بسیار مناسب‌ هستند. اما لاستیک‌های فاق کوتاه در سطح جاده‌ها انعطاف کمتری دارند و در مواجهه با دست‌اندازها سخت‌تر عمل کرده و راحتی سواری را کاهش می‌دهند.
3. دوام سیستم تعلیق: لاستیک‌های فاق بلند به علت جذب بهتر ضربه‌ها، فشار کمتری به سیستم تعلیق وارد می‌کنند که این امر موجب افزایش عمر بدنه و قطعات خودرو می‌شود. اما لاستیک‌های فاق کوتاه، به سبب انتقال مستقیم‌ ضربات جاده به خودرو، باعث فرسایش سریع‌ قطعات سیستم تعلیق می‌شود.
4. مصرف سوخت: لاستیک‌های فاق کوتاه معمولاً به دلیل سطح تماس بیشتر و اصطکاک بالاتر با جاده، مصرف سوخت بیشتری دارند. در مقابل لاستیک‌های فاق بلند با سطح جاده تماس کمتری بر قرار می‌کنند و مقاومت کمتری در برابر غلتش دارند که این عوامل باعث کاهش مصرف سوخت می‌شود.

تغییر سایز لاستیک؛ از فابریک تا سایز جایگزین و اسپرت؟

سایز لاستیک اسپرت

نحوه محاسبه فاق لاستیک

اندازه فاق لاستیک از دو قسمت تشکیل شده است: عرض لاستیک و نسبت ارتفاع به عرض که به صورت درصدی بیان می‌شود. به عنوان مثال؛ لاستیک ترازانو در مدل ۱۷۵/60R13، عدد ۱۷۵ نشان‌دهنده عرض لاستیک به میلی‌متر و عدد ۶۰ نسبت ارتفاع به عرض است که نشان می‌دهد ارتفاع دیواره ۶۰ درصد عرض لاستیک است. یعنی فاق این لاستیک ۶۰ درصد پهنا دارد. محاسبه فاق لاستیک دقیقاً بر اساس همین فرمول انجام می‌شود.

انتخاب لاستیک مناسب؛ فاق بلند یا فاق کوتاه

انواع فاق لاستیک به‌طور کلی به دو دسته‌ اصلی فاق کوتاه و فاق بلند تقسیم می‌شوند. هر کدام از این دو نوع ویژگی‌ها، مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند. انتخاب بهترین فاق لاستیک به عوامل متعددی مثل شرایط جاده، سبک رانندگی و نوع خودرو بستگی دارد. برای مثال، لاستیک‌های فاق کوتاه بهترین گزینه برای رانندگانی هستند که به دنبال سرعت و فرمان‌پذیری بالا هستند. در مقابل، لاستیک‌های فاق بلند معمولاً بهترین فاق لاستیک برای رانندگی در مسیرهای ناهموار و استفاده روزمره در شهر محسوب می‌شوند.

تاثیر فاق لاستیک در سرعت و هندلینگ

ارتفاع فاق لاستیک (فاصله بین رینگ و سطح زمین)؛ نقش کلیدی در راحتی و هندلینگ خودرو دارد. تاثیر فاق لاستیک در نرمی خودرو به وضوح قابل مشاهده است. لاستیک‌های فاق بلند، انعطاف بیشتری دارند و می‌توانند ضربات ناشی از دست‌اندازها را بهتر جذب کنند. در مقابل، لاستیک‌های فاق کوتاه‌، اغلب باعث می‌شوند خودرو هندلینگ بهتری داشته باشد.

به‌طور کلی، لاستیک‌های که فاق کوتاه دارند، برای خودروهای اسپرت و عملکردهای سرعتی مناسب‌ترند، چراکه این نوع فاق باعث کاهش انحراف و افزایش دقت فرمان‌پذیری در سرعت‌های بالا می‌شود. در مقابل، لاستیک‌های فاق بلند، برای خودروهای خانوادگی و مسیرهای ناهموار مناسب‌تر هستند، زیرا سواری نرم‌تر و راحت‌تری فراهم می‌کنند و شوک‌های جاده‌ای را بهتر جذب می‌کنند.

همچنین در جاده‌های صاف و خشک، لاستیک با فاق کوتاه عملکرد بهتری از نظر فرمان‌پذیری و کنترل دارد، اما در مسیرهای ناهموار یا شرایط مرطوب، لاستیک با فاق بلند به دلیل جذب بیشتر ضربه و افزایش چسبندگی به سطح جاده، ایمنی و راحتی بیشتری به ارمغان می‌آورد.

فاق لاستیک تنها در ظاهر یا استحکام نقش ندارد، بلکه تاثیر مستقیمی بر عملکرد خودرو نیز می‌گذارد. تاثیر فاق لاستیک در سرعت به این صورت است که لاستیک‌های فاق کوتاه به دلیل سطح تماس بیشتر با جاده، در سرعت‌های بالا واکنش‌پذیری سریع‌تری دارند. از سوی دیگر، فاق بلند نرمی بیشتری ایجاد می‌کند اما ممکن است دقت فرمان‌پذیری در سرعت‌های زیاد کاهش یابد.

همچنین برخی رانندگان به تفاوت فاق لاستیک جلو و عقب توجه می‌کنند. به طور معمول، بهتر است فاق در هر چهار چرخ یکسان باشد تا تعادل خودرو حفظ شود؛ اما در خودروهای اسپرت یا تیونینگ‌شده، گاهی از فاق متفاوت جلو و عقب استفاده می‌شود که می‌تواند روی هندلینگ و ظاهر خودرو اثرگذار باشد. شایان توجه است که نوع فاق لاستیک در نحوه بالانس چرخ خودرو نیز تاثیرگذار است.

نقش ارتفاع فاق لاستیک بر کنترل و فرمان‌پذیری خودرو

لاستیک‌های فاق کوتاه به دلیل کاهش انعطاف دیواره‌ها، کنترل و فرمان‌پذیری بهتری ارائه می‌دهند. این ویژگی به دلیل سطح تماس بیشتر با جاده است که کنترل خودرو را در پیچ‌ها و مانورهای سریع بهبود می‌بخشد. این نوع لاستیک‌ها بیشتر برای خودروهای اسپرت و مسابقه‌ای مناسب‌اند. تفاوت فاق لاستیک ۵۰ با ۵۵ یا حتی تفاوت فاق لاستیک ۶۰ با ۶۵ در همین بخش بیشتر احساس می‌شود.

در مقابل، لاستیک‌های فاق بلند به دلیل انعطاف دیواره‌های کناری؛ در پیچ‌ها و مانورها، پاسخگویی کمتری دارند. با این حال، برای رانندگی شهری و جاده‌های معمولی، لاستیک‌های فاق بلند تجربه رانندگی راحت‌تری را فراهم می‌کنند و برای خودروهای خانوادگی گزینه مناسبی هستند. لاستیک‌های فاق کوتاه به دلیل کاهش انعطاف دیواره‌ها، کنترل و فرمان‌پذیری بهتری ارائه می‌دهند. این ویژگی به دلیل سطح تماس بیشتر با جاده است. برندهای معتبر مانند لاستیک سواری ترازانو هر دو نوع فاق را ارائه می‌کنند.

چگونگی تأثیر فاق لاستیک بر شتاب خودرو

یکی دیگر از عوامل مؤثر دیگر در عملکرد خودرو که تحت تأثیر اندازه فاق لاستیک قرار می‌گیرد، شتاب خودرو است. تاثیر فاق لاستیک در شتاب در مقایسه بین فاق بلند و کوتاه کاملاً متفاوت است. از آنجایی که لاستیک‌های فاق بلند، قادرند مسافت بیشتری را طی کنند، می‌توانند سرعت بالاتری را نیز برای خودرو فراهم کنند. اما صرف اینکه می‌خواهید سرعت بیشتری داشته نباشید، نباید با انتخاب لاستیک‌های فاق بلند به دنبال افزایش سرعت باشید. بلکه باید ایمنی، راحتی و عملکرد خودرو؛ ملاک انتخاب فاق لاستیک قرار گیرد.

صفر تا صد شاخص سرعت لاستیک + جدول شاخص سرعت تایر

شاخص سرعت لاستیک

نقش فاق لاستیک در کاهش استهلاک و مصرف سوخت

لاستیک‌های فاق کوتاه، به دلیل تماس بیشتر با سطح جاده و مقاومت غلتشی بالا، مصرف سوخت و استهلاک بیشتری دارند که موجب کاهش عمر مفید لاستیک نیر می‌شود. در مقابل، لاستیک‌های فاق بلند، انعطاف‌پذیری بیشتر و مقاومت غلتشی کمتری دارند که باعث کاهش مصرف سوخت می‌شوند. علاوه بر این لاستیک‌های فاق بلند، ضربه‌های جاده را بهتر جذب می‌کنند و عمر طولانی‌تری دارند. بنابراین گزینه‌ی مناسبی برای کاهش هزینه‌های سوخت و تعمیر و نگهداری هستند.

به همین دلیل مقایسه فاق لاستیک بر اساس نوع کاربری اهمیت زیادی پیدا می‌کند. این مورد درباره لاستیک چینی، ایرانی، اروپایی و … به یک میزان اهمیت دارد.

نتیجه‌گیری

فاصله بین رینگ و آج لاستیک که به آن فاق لاستیک نیز گفته می‌شود، نقش محافظتی مهمی برای بدنه تایر دارد. انتخاب فاق مناسب به نوع خودرو، شرایط رانندگی و نیازهای شما بستگی دارد. پاسخ به سوال لاستیک فاق کوتاه خوبه یا بلند؟ به سبک رانندگی شما برمی‌گردد. به طور کلی، لاستیک‌های که فاق کوتاه دارند برای خودروهای اسپرت بسیار مناسب هستند؛ زیرا فرمان‌پذیری و کنترل بهتری دارند. در مقابل، لاستیک‌های با فاق بلند برای خودروهای خانوادگی و مسیرهای ناهموار مناسب‌ترند، چرا که سواری راحت‌تری فراهم کرده و ضربه‌ها را بهتر جذب می‌کنند.

سوالات متداول