وبلاگ
ترکیدن لاستیک اتوبوس چه دلایلی دارد؟ +راهکارها
- زهرا سلطان محمدی
- تـاریخ انتشار:
- تاریخ آخرین بروزرسانی: ۲۷ مرداد, ۱۴۰۴
ترکیدن لاستیک اتوبوس یکی از هولناک‌ترین و جدی‌ترین تهدیدهای ایمنی جاده‌ای است؛ خطری که در کسری از ثانیه می‌تواند سکوت جاده را به صحنه‌ای از آشوب و وحشت بدل کند. یک لحظه بی‌توجهی یا یک نقص کوچک در نگهداری لاستیک‌ها کافی است تا این ماشین غول‌پیکر، با ده‌ها مسافر، کنترل خود را از دست بدهد و در معرض حادثه‌ای مرگبار قرار گیرد. آگاهی و درک پیامدهای سنگین آن و به‌کارگیری دقیق روش‌های پیشگیری، وظیفه‌ای غیرقابل چشم‌پوشی برای رانندگان و مدیران ناوگان حمل‌ونقل است که در این مقاله با آن آشنا می‌شوید.
مناسب‌ترین لاستیک اتوبوس خوب چه ویژگی‌هایی دارد؟
لاستیک‌های اتوبوس موسوم به TBR (Truck & Bus Radial)، به طور خاص برای خودروهای سنگین طراحی شده‌اند. این لاستیک‌ها باید بتوانند وزن زیاد، مسافت‌های طولانی و سرعت‌های بالا را تحمل کنند و در عین حال ایمنی، پایداری و دوام بالا را تضمین کنند. انتخاب درست نوع لاستیک متناسب با محور، انواع آج لاستیک و برند، یکی از مهم‌ترین عوامل برای ایمنی سفر، کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از حوادثی مانند ترکیدن لاستیک اتوبوس است. یک لاستیک استاندارد اتوبوس باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد:
- دوام بالا برای استفاده مداوم و مسافت‌های طولانی.
- ظرفیت باربری متناسب با وزن خودرو و مسافران.
- پایداری در سرعت‌های زیاد.
- عملکرد ایمن در ترمزگیری برای جلوگیری از حوادث.
- مقاومت در برابر حرارت بالا در مسیرهای طولانی و آب‌وهوای گرم.
نکته: انتخاب لاستیک مناسب از برندهای معتبر، یک موضوع مهم و فنی است زیرا باعث می‌شود که:
- مصرف سوخت کاهش یابد (به دلیل مقاومت غلتشی کمتر)
- طول عمر لاستیک بیشتر باشد (با سایش یکنواخت و ترکیبات مقاوم)
- از ترکیدن ناگهانی لاستیک جلوگیری شود (با تحمل فشار و دمای بالا)
بنابراین انتخاب تایرهای معتبر مانند لاستیک اتوبوس ترازانو، لاستیک اتوبوس فورلندر و لاستیک اتوبوس مارومکس به دلیل کیفیت بالای مواد اولیه ساخت لاستیک، استفاده از مواد اولیه استاندارد و ارائه گارانتی معتبر ۵ ساله توسط کورال تایر، خطر ترکیدن لاستیک اتوبوس را به شکل قابل‌توجهی کاهش می‌دهند. این برندها علاوه بر دوام، پشتیبانی و خدمات پس از فروش مناسبی نیز ارائه می‌دهند که خیال رانندگان را در سفرهای طولانی آسوده می‌سازد.
سایزهای متداول لاستیک اتوبوس!
انتخاب سایز مناسب لاستیک بر اساس مدل اتوبوس، ظرفیت بار و توصیه سازنده بسیار مهم است. برخی سایزهای لاستیک اتوبوس رایج عبارتند از:
- ۱۱.00R20
- ۱۱.00R22
- ۱۲.00R20
- ۱۲.00R22
- ۲۷۵/70R22.5
- ۲۹۵/80R22.5
- ۳۱۵/80R22.5
- ۳۸۵/65R22.5
ما قبلا در مجله کورال تایر توضیح داده‌ایم که چطور باید نوشته های روی لاستیک کامیون و اتوبوس را بخوانید.
ترکیدن لاستیک اتوبوس به چه دلیلی رخ می‌دهد؟
علت ترکیدن لاستیک بویژه لاستیک اتوبوس، نتیجه ترکیبی از چند عامل است که هرکدام به‌تنهایی یا در کنار هم، می‌توانند منجر به حادثه شوند:
-
فشار نامناسب باد لاستیک
فشار کم: فشار باد لاستیک اتوبوس چنانچه کمتر از حد استاندارد باشد، باعث می‌شود دیواره لاستیک بیش از حد خم شود. این حالت باعث افزایش اصطکاک و تولید حرارت داخلی شده و در نهایت ساختار لاستیک ضعیف می‌شود.
فشار زیاد: فشار بیش از اندازه هم باعث سفت شدن لاستیک و حساسیت آن نسبت به ضربات جاده می‌شود که احتمال ترکیدن لاستیک اتوبوس را بالا می‌برد.
-
فرسودگی و آسیب‌دیدگی لاستیک
سایش نامتوازن: مشکلات جلوبندی یا تنظیم نبودن زوایای چرخ باعث می‌شود سطح لاستیک به‌طور نامنظم ساییده شود و بخش‌هایی از آن ضعیف‌تر گردد.
آسیب فیزیکی: برخورد با اجسام تیز یا ضربات شدید به لاستیک، ساختار آن را تخریب می‌کند.
کهنگی لاستیک: لاستیک‌های قدیمی و خشک‌شده انعطاف خود را از دست داده و مستعد ترکیدن هستند.
-
شرایط جاده و محیط
دمای بالا: هوای گرم و اصطکاک زیاد فشار داخلی لاستیک را افزایش داده و احتمال ترکیدن لاستیک اتوبوس را بیشتر می‌کند.
جاده‌های ناهموار: چاله‌ها، دست‌اندازها و مسیرهای خاکی می‌توانند ضربات شدیدی به لاستیک وارد کنند.
-
بار اضافی و رانندگی نامناسب
حمل بار بیش از ظرفیت طراحی‌شده برای اتوبوس باعث افزایش فشار به لاستیک‌ها می‌شود.
رانندگی با سرعت بالا، ترمزهای ناگهانی یا شتاب‌گیری شدید، فشار و حرارت داخلی لاستیک را افزایش می‌دهد.
توجه: این نکات در زمان خرید عمده لاستیک کامیون و اتوبوس از اهمیت دوچندانی برخوردار است.
پیامدهای ترکیدن لاستیک اتوبوس چیست؟
پیامدهای ترکیدن لاستیک اتوبوس می‌تواند از خسارات مالی تا فجایع انسانی گسترده باشد.
- از دست رفتن کنترل فرمان و تعادل
- انحراف از مسیر یا حتی واژگونی
- تهدید جان مسافران و دیگر رانندگان
- خسارات مالی به اتوبوس، جاده یا سایر خودروها
نکته: لاستیک‌های تیوبلس به دلیل نداشتن تیوب داخلی، در برابر پنچری رفتار متفاوتی دارند. اما عواملی مثل فشار نامناسب، ضربه شدید به لبه رینگ یا استفاده طولانی‌مدت از لاستیک فرسوده می‌تواند باعث ترکیدن لاستیک اتوبوس در مدل‌های تیوبلس شود.
اقدامات ضروری هنگام ترکیدن لاستیک اتوبوس
واکنش سریع و درست راننده می‌تواند از یک حادثه مرگبار جلوگیری کند. اقدامات لازم شامل:
اقدامات راننده
- حفظ آرامش و پرهیز از ترمز شدید
- نگه‌داشتن اتوبوس در مسیر مستقیم
- کاهش تدریجی سرعت
- توقف در محل امن کنار جاده
اقدامات مسافران
- حفظ آرامش و پرهیز از حرکت ناگهانی
- توجه به دستورالعمل راننده یا کمک‌راننده
چگونگی تشخیص زمان تعویض لاستیک اتوبوس و مراحل انجام آن!
شناخت زمان مناسب تعویض لاستیک، از اصلی‌ترین عوامل جلوگیری از ترکیدن لاستیک اتوبوس است.
- عمق آج کمتر از ۱.۶ میلی‌متر
- مشاهده نوار نشانگر آج
- وجود برآمدگی روی دیواره لاستیک
- ترک یا بریدگی در ساختار لاستیک
- لرزش غیرعادی خودرو
مراحل تعویض لاستیک اتوبوس
تعویض اصولی لاستیک می‌تواند ایمنی سفر را تضمین کند. انجام مراحل زیر برای تعویض لاستیک اتوبوس ضروری است:
اقدامات ایمنی قبل از شروع
- توقف در محل صاف و امن
- استفاده از علائم هشداردهنده
- مهار چرخ‌ها
- کشیدن ترمز دستی
مراحل عملی
- شل‌کردن مهره‌ها
- بالا بردن اتوبوس با جک مناسب
- بازکردن لاستیک فرسوده
- نصب لاستیک جدید
- محکم‌کردن مهره‌ها
- تنظیم فشار باد به حالت استاندارد
نکات تکمیلی برای رانندگان
آگاهی و آموزش، مهم‌ترین ابزار رانندگان برای جلوگیری از حوادث است. رعایت نکات زیر در زمانی که قصد رانندگی داردی، بسیار ضروری است:
- رانندگی ملایم و ایمن همراه با کاهش سرعت در پیچ‌ها
- ثبت زمان و کیلومتر کارکرد لاستیک‌ها
- آموزش اقدامات اولیه در هنگام ترکیدن لاستیک اتوبوس
- همراه داشتن لاستیک زاپاس و ابزار کامل برای تعویض لاستیک اتوبوس
راه‌های جلوگیری از ترکیدن لاستیک اتوبوس کدام است؟
پیشگیری همواره ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از مقابله با حادثه است. با رعایت نکات زیر می‌توانید از ترکیدن لاستیک اتوبوس و خطران آن جلوگیری کنید:
- تنظیم فشار باد متناسب با فصل و بار
- بررسی دوره‌ای لاستیک‌ها از نظر سایش، ترک یا بریدگی
- انتخاب لاستیک‌های باکیفیت از برند معتبر
- اجتناب از رانندگی پرخطر و بار اضافی
- تنظیم جلوبندی و بالانس چرخ‌ها
نتیجه‌گیری
ترکیدن لاستیک اتوبوس، اغلب نتیجه بی‌توجهی به نگهداری، فشار باد نامناسب یا استفاده از لاستیک‌های غیر استاندارد است. با انتخاب صحیح لاستیک اتوبوس، بررسی دوره‌ای و رانندگی ایمن می‌توان خطر این حادثه را به حداقل رساند. همچنین استفاده از لاستیک چینی درجه یک مانند: ترازانو، فورلندر و مارومکس نه‌تنها کیفیت سفر را تضمین می‌کند، بلکه آرامش خاطر راننده و مسافران را نیز به همراه دارد.
