وبلاگ
علت صدای تایر ماشین؛ از صدای لاستیک جلو تا تق‌تق چرخ
- زهرا سلطان محمدی
- تـاریخ انتشار:
- تاریخ آخرین بروزرسانی: ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۴
امروزه با پیشرفت‌های فناوری، ماشین‌های مدرن نسبت به خودروهای قدیمی بسیار کم‌صدا و گاهی حتی بی‌صدا شده‌اند. با این حال، برخی صداها ممکن است از خودرو به گوش برسند که اصلاً برای راننده خوشایند نیستند، زیرا ممکن است نشان‌دهنده مشکلی در سیستم خودرو باشند.
- چه عواملی باعث می‌شوند صدای تایر ماشین غیرعادی شود؟
- انواع صدای تایر ماشین و دلایل بروز آن‌ها
- در صورت شنیدن صدای نامتعارف از لاستیک، چه باید کرد؟
- تشخیص دقیق علت صدا دادن لاستیک جلو ماشین
- بررسی تخصصی علت صدای لاستیک هنگام دور زدن
- چرا صدای تق تق چرخ جلو هنگام دور زدن شنیده می‌شود؟
- علت‌های مختلف صدای تق تق چرخ جلو هنگام دنده عقب
- راهکارهای کلی برای رفع صدای تایر ماشین
- نکاتی در مورد انتخاب لاستیک کم‌صدا
اگر شما هم هنگام رانندگی با صدای تایر ماشین مواجه شده‌اید، مطمئناً این صداها برایتان نگران‌کننده بوده است. در این مقاله، قصد داریم به‌صورت تخصصی به بررسی کامل مواردی همچون علت صدا دادن لاستیک جلو ماشین، علت صدای لاستیک هنگام دور زدن، صدای تق تق چرخ جلو هنگام دور زدن و صدای تق تق چرخ جلو هنگام دنده عقب بپردازیم.
چه عواملی باعث می‌شوند صدای تایر ماشین غیرعادی شود؟
صداهای غیرطبیعی لاستیک خارجی , ایرانی در هنگام رانندگی می‌توانند ناشی از عوامل مشابهی باشند. یکی از دلایل رایج صدای تایر ماشین، صدای هوای فشرده شده در آج تایر است که بسته به طرح آج، ممکن است صداهای متفاوتی تولید کند. به‌عنوان مثال، لاستیک آفرودی به دلیل آج‌های عمیق‌تر، صدای بیشتری تولید می‌کند، اما این صدا نشان‌دهنده مشکلی نیست.
اگرچه عوامل دیگری مانند تقلبی بودن لاستیک، سایش نامناسب روی جاده، عدم تراز بودن لاستیک و مشکلات بلبرینگ چرخ می‌توانند از دلایل اصلی صدای تایر ماشین باشند، اما برای تشخیص دقیق علت، باید به نوع صدا، مکان چرخ و شرایط رانندگی توجه کرد تا از تشخیص اشتباه جلوگیری شود و بتوان بهترین تصمیم را گرفت.
انواع صدای تایر ماشین و دلایل بروز آن‌ها
هر راننده‌ای ممکن است در طول رانندگی با صدای تایر ماشین که معمولا نامتعارف است، روبرو شود. این صداها می‌توانند آزاردهنده باشند و در بعضی موارد نشان‌دهنده وجود مشکل در سیستم چرخ خودرو باشند. در اینجا به بررسی انواع صدای تایر ماشین و علل ایجاد آن‌ها می‌پردازیم:
- صدای جیغ: این صدا معمولاً هنگام ترمزگیری ناگهانی یا پیچیدن با سرعت بالا به گوش می‌رسد.
- صدای زوزه: ناشی از بالانس نبودن چرخ‌ها، تاب داشتن رینگ لاستیک یا ساییدگی نامناسب لاستیک است.
- صدای وور وور: معمولاً هنگام رانندگی با سرعت بالا شنیده می‌شود و می‌تواند به علت ساییدگی آج لاستیک یا نقص فنی در سیستم چرخ‌ها باشد(در مجله کورال تایر درباره شاخص سایش لاستیک بخوانید)
- صدای جیرجیر: این صدا می‌تواند به دلیل شل بودن تسمه دینام یا نقص فنی در سیستم ترمز ایجاد شود.
در صورت شنیدن صدای نامتعارف از لاستیک، چه باید کرد؟
هنگامی که صدای تایر ماشین نامتعارف به گوش برسد، ممکن است نگرانی‌هایی در مورد وضعیت تایرها و سیستم چرخ‌ها به وجود آید. این صداها می‌توانند نشان‌دهنده مشکلاتی در لاستیک و یا دیگر اجزای خودرو باشند که نیاز به بررسی دقیق دارند. در صورت شنیدن صدای تایر ماشین به صورت غیرمعمول و نامتعارف، مراحل زیر را انجام دهید:
- شناسایی نوع صدا: ابتدا باید نوع صدا و شرایطی که در آن صدا شنیده می‌شود را مشخص کنید.
- بررسی ظاهری لاستیک‌ها: به دنبال علائمی مانند ساییدگی نامتقارن، ترک خوردگی، دوپوست شدن لاستیک یا باد نامناسب باشید.
- مراجعه به مکانیک: اگر مشکل با اقدامات ساده رفع نشد، بهتر است به یک مکانیک مراجعه کنید تا مشکل دقیق‌تر بررسی و رفع شود.
تشخیص دقیق علت صدا دادن لاستیک جلو ماشین
یکی از مهم‌ترین صداهای هشداردهنده که رانندگان از خود سوال می پرسند، علت صدا دادن لاستیک جلو ماشین است. این صدا اغلب به‌صورت تق تق، غرغر، یا صدای سایش شدید شنیده می‌شود و معمولاً هنگام حرکت در مسیر مستقیم یا بر روی دست‌اندازها واضح‌تر است. دلایل رایج صدا دادن لاستیک جلو می‌تواند شامل:
- خرابی بلبرینگ چرخ جلو
بلبرینگ‌ها اگر خشک شوند یا آسیب ببینند، در سرعت‌های بالا صدای وزوز یا غرغر ایجاد می‌کنند. این صدا معمولاً از یک سمت می‌آید.
- سیبک‌ها و طَبَق‌ها
برخی قطعات سیستم تعلیق نقش مهمی در فرمان‌پذیری خودرو دارند. اگر سیبک یا طَبَق آسیب دیده باشد، ممکن است هنگام چرخش یا حرکت مستقیم خودرو صداهایی شنیده شود که یکی از دلایل صدا دادن لاستیک جلوی ماشین به شمار می‌رود.
سیبک طَبَق یکی از اجزای کلیدی سیستم تعلیق است که به طَبَق، سگ‌دست و میل موج‌گیر متصل می‌شود. طَبَق، قطعه‌ای فلزی و معمولاً به شکل حرف A است که با استفاده از بوش‌های لاستیکی به شاسی خودرو وصل می‌شود و وظیفه انتقال نیرو را بر عهده دارد. سیبک طَبَق با جذب لرزش‌ها و ضربه‌های ناشی از ناهمواری‌های جاده یا تغییر مسیر، نقش مهمی در کنترل خودرو ایفا می‌کند.
- تایرهای معیوب یا نامناسب
لاستیک‌هایی که ترک دارند، آج آن‌ها فرسوده شده یا از رینگ جدا شده‌اند نیز می‌توانند منجر به صدا شوند.
چطور بفهمیم علت صدا دادن لاستیک جلو ماشین از کجاست؟
متداول ترین صدای تایر ماشین، صدا دادن لاستیک جلو ماشین است که از طریق راه‌های زیر می‌توان به علت ایجاد آن پی برد:
- به صدا در هنگام عبور از سرعت‌گیرها توجه کنید. اگر شدت صدا بیشتر شود، مشکل احتمالاً از سیستم تعلیق است.
- در مسیر مستقیم، اگر صدا یکنواخت و با سرعت تغییر می‌کند، احتمالاً از بلبرینگ یا لاستیک‌هاست.
- بررسی وضعیت ظاهری لاستیک‌ها، ترک‌خوردگی یا کم‌باد بودن نیز کمک زیادی به تشخیص خواهد کرد.
بررسی تخصصی علت صدای لاستیک هنگام دور زدن
حتماً با مشکل صدای تایر ماشین به هنگام دور زدن در خیابان یا پارکینگ مواجه شدید. حال سوال اینجاست: علت صدای لاستیک هنگام دور زدن چیست؟ این صدا ممکن است به‌صورت جیرجیر، غرغر یا کشیده شدن لاستیک‌ها شنیده شود.
از دلایل متداول صدای لاستیک هنگام دور زدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تنظیم نبودن زوایای چرخ: اگر زوایای چرخ (Wheel Alignment) به‌درستی تنظیم نشده باشند، هنگام چرخش باعث فشار مضاعف به تایر می‌شود و صدایی مشابه ساییدگی ایجاد می‌کند.
- اشکال در کمک‌فنر یا بوش‌های تعلیق: بوش‌هایی که دچار پارگی شده‌اند یا کمک‌فنرهای مستهلک نیز می‌توانند باعث صدای اضافی شوند.
- نوع جنس لاستیک یا آسفالت خیابان: گاهی اوقات نوع لاستیک (مثلاً تایرهای اسپرت یا لاستیک زمستانی) در برخورد با سطح آسفالت باعث ایجاد صدای جیرجیر می‌شود.
برای بررسی دقیق صدای تایر ماشین به خصوص علت صدای لاستیک هنگام دور زدن، پیشنهاد می‌شود تایرها از نظر ساییدگی و زاویه قرارگیری بررسی شوند. همچنین آزمایش حرکت مارپیچ با سرعت پایین می‌تواند محل و نوع صدا را بهتر مشخص کند.
چرا صدای تق تق چرخ جلو هنگام دور زدن شنیده می‌شود؟
صدای تق تق چرخ جلو هنگام دور زدن یکی از نگران‌کننده‌ترین صداهای تایر ماشین است. این صدا معمولاً در سرعت پایین و هنگام چرخاندن کامل فرمان شنیده می‌شود و اغلب نشان‌دهنده خرابی در قطعات گردشی است. علت‌های رایج صدای تق تق چرخ جلو هنگام دور زدن شامل:
-
خرابی پلوس بیرونی
یکی از اصلی‌ترین دلایل شنیدن صدای تق تق هنگام پیچیدن، خرابی پلوس بیرونی خودرو است. پلوس آسیب‌دیده، هنگام چرخش ناگهانی یا کامل، صدا تولید می‌کند. پلوس از اجزای اصلی سیستم انتقال نیرو در خودرو است و بخشی از آن خارج از محفظه موتور و گیربکس قرار دارد. همین موقعیت خارجی، آن را در معرض گرد و غبار، آب و سایر آلودگی‌ها قرار می‌دهد؛ عواملی که در طول زمان می‌توانند باعث فرسودگی یا اختلال در عملکرد این قطعه حیاتی شوند.
برای محافظت از پلوس، از قطعه‌ای به نام گردگیر پلوس استفاده می‌شود. این گردگیر، که معمولاً از لاستیک مقاوم ساخته شده، با استفاده از بست‌های فلزی محکم در جای خود ثابت می‌ماند و مانع ورود آلودگی‌ها به داخل پلوس می‌شود. سالم بودن گردگیر پلوس، نقش مهمی در افزایش عمر مفید پلوس و پیشگیری از هزینه‌های سنگین تعمیراتی دارد و به‌طور مستقیم بر سلامت سیستم انتقال قدرت خودرو اثر می‌گذارد.
-
گردگیر پاره و نشت گریس
گردگیرهای پاره باعث نشت گریس از مفصل پلوس شده و در نتیجه منجر به خشکی، اصطکاک و ایجاد صدای تق تق چرخ جلو هنگام دور زدن می‌شود. زیرا وقتی گردگیر پلوس پاره می‌شود، گریس داخل مفصل پلوس نشت کرده و این موضوع باعث خشکی، افزایش اصطکاک و ایجاد صدای تق‌تق در چرخ‌های جلو هنگام دور زدن می‌شود.
در خودروهای با محور جلو، دو دیفرانسیل و برخی خودروهای محور عقب، قطعه‌ای به نام سرپلوس وجود دارد که مسئول انتقال نیرو از پلوس به چرخ‌ها است. این قطعه به کمک گردگیر پلوس که از لاستیک یا مواد پلیمری ساخته شده، محافظت می‌شود. گردگیر وظیفه دارد از نفوذ گرد و خاک و رطوبت به داخل مفصل پلوس جلوگیری کرده و گریس موجود در آن را حفظ کند.
در صورت آسیب دیدن گردگیر، گریس نشت کرده و آلودگی‌ها به داخل سیستم نفوذ می‌کنند که باعث خشکی و آسیب به سرپلوس می‌شود. اگر گردگیر به‌موقع تعویض نشود، ممکن است نیاز به تعویض کل پلوس باشد.
-
مفصل CV آسیب‌دیده
مفصل CV که بین پلوس و چرخ قرار دارد، اگر دچار آسیب شود، به‌ویژه در خودروهای دیفرانسیل جلو، می‌تواند باعث تولید صدای تق‌تق شود. چراکه در خودروهای دیفرانسیل جلو و بسیاری از خودروهای چهارچرخ محرک، از محورهای CV (محور هم‌سرعت) برای انتقال نیرو از موتور به چرخ‌های جلو استفاده می‌شود. این محورها نقش حیاتی در حرکت خودرو دارند، زیرا نیروی چرخشی تولید شده توسط موتور را به چرخ‌ها منتقل می‌کنند.
در سیستم محرک جلو، محورهای CV بین گیربکس و توپی چرخ قرار می‌گیرند. نیروی تولیدی توسط موتور ابتدا به گیربکس منتقل می‌شود و سپس از طریق محورهای CV به توپی چرخ‌ها می‌رسد. این توپی‌ها که چرخ و تایر روی آن‌ها نصب شده، با کمک محورهای CV شروع به چرخیدن می‌کنند.
اگر گردگیرهای مفصل CV آسیب ببینند یا مقدار گریس موجود در آن‌ها کاهش یابد، مفاصل دچار ساییدگی یا خرابی می‌شوند. بنابراین، بررسی منظم وضعیت گردگیر و اطمینان از عدم نشت گریس اهمیت زیادی دارد. همچنین به یاد داشته باشید که صدای تق‌تق چرخ جلو هنگام دور زدن در صورت عدم پیگیری ممکن است منجر به قفل شدن چرخ یا شکستن پلوس در حین حرکت شود، بنابراین انجام تعمیرات فوری ضروری است.
علت‌های مختلف صدای تق تق چرخ جلو هنگام دنده عقب
یکی از صداهای خاص و نسبتاً کمتر شناخته‌شده،صدای تایر ماشین؛ صدای تق تق چرخ جلو هنگام دنده عقب است. این صدا معمولاً به‌صورت کوتاه و در لحظات ابتدایی حرکت به عقب شنیده می‌شود. به طور کلی دلایل اصلی این صدا شامل:
- شل بودن پیچ چرخ یا قالپاق: اگر پیچ‌های چرخ سفت نباشند یا قالپاق لق باشد، هنگام حرکت به عقب ممکن است صدا ایجاد شود.
- خرابی دسته‌موتور یا دسته‌گیربکس: در خودروهای دیفرانسیل جلو، جابجایی دسته‌موتور هنگام تعویض جهت حرکت می‌تواند منجر به ضربه و ایجاد صدا شود.
- مشکلات پلوس یا گردگیر داخلی: اگر گردگیر داخلی پلوس آسیب دیده باشد، در هنگام دنده عقب فشار متفاوتی بر آن وارد می‌شود که منجر به صدای تق تق چرخ جلو هنگام دنده عقب می‌شود.
توصیه می‌شود هنگام شنیدن صدای تق تق چرخ جلو هنگام دنده عقب، از تعمیرکار بخواهید تا وضعیت دسته‌موتور، پلوس و پیچ‌های چرخ را بررسی کند. در بسیاری از موارد، با یک تعمیر جزئی می‌توان مشکل را برطرف کرد.
راهکارهای کلی برای رفع صدای تایر ماشین
برای برطرف ساختن صدای تایر ماشین، اگر با هر کدام از صداهای ذکر شده روبه‌رو شدید، اقدامات زیر را حتماً مدنظر قرار دهید:
- بازدید دوره‌ای از سیستم تعلیق و فرمان: چکاپ منظم باعث می‌شود مشکلات زود تشخیص داده شوند. بررسی و تنظیم باد لاستیک‌ها، بالانس چرخ‌ها و بررسی سیستم تعلیق و ترمز به صورت منظم می‌تواند در کاهش صدای لاستیک‌ها موثر باشد.
- تنظیم باد تایر و بررسی ساییدگی: فشار کم یا بیش از حد تایر نیز می‌تواند منجر به صدا شود. با جدول تنظیم باد لاستیک کامیون و سواری می‌توان از این مشکل جلوگیری کرد.
- بررسی و تعویض قطعات معیوب: سیبک، طبق، بلبرینگ و پلوس قطعات مصرفی هستند و پس از مدتی نیاز به تعویض دارند.
- مراجعه به مکانیک متخصص: برخی صداها مشابه هستند ولی منبع متفاوتی دارند؛ فقط یک مکانیک باتجربه می‌تواند تفاوت‌ها را تشخیص دهد.
- استفاده از لاستیک‌های کم‌صدا: برخی از لاستیک‌ها مانند لاستیک ترازانو که از تکنولوژی‌های جدید برای کاهش صدا استفاده می‌کنند، می‌توانند صدای تولیدی را به طور چشمگیری کاهش دهند.
- رعایت سرعت مطمئنه: رانندگی با سرعت بالا می‌تواند صدای لاستیک‌ها را افزایش دهد.
نکاتی در مورد انتخاب لاستیک کم‌صدا
برای کاهش صدای تایر ماشین، انتخاب لاستیک مناسب برای خودرو، علاوه بر افزایش عملکرد و ایمنی خودرو، می‌تواند در کاهش صدای اضافی و مزاحم نیز مؤثر باشد. بنابراین رعایت نکات زیر در انتخاب لاستیک کم‌صدا ضروری است:
-
به دنبال لاستیک‌هایی باشید که دارای رتبه‌بندی صدای پایین هستند
بسیاری از تولیدکنندگان لاستیک چینی، ایرانی و سایر کشورها برای محصولات خود رتبه‌بندی‌هایی از نظر میزان صدای تولیدی ارائه می‌دهند. این رتبه‌بندی‌ها معمولاً بر اساس استانداردهای بین‌المللی اندازه‌گیری صدا انجام می‌شود. برای کاهش صدای لاستیک، بهتر است لاستیک‌هایی را انتخاب کنید که در این رتبه‌بندی‌ها امتیاز پایین‌تری دارند و به‌ویژه مدل‌هایی که برای استفاده در جاده‌های شهری طراحی شده‌اند.
-
لاستیک‌هایی با آج‌های متقارن یا نامتقارن بهتر عمل می‌کنند
نوع گل لاستیک تاثیر زیادی بر میزان صدای تولیدی دارد. لاستیک‌هایی که آج‌های متقارن یا نامتقارن دارند، معمولاً صدای کمتری تولید می‌کنند. این نوع طراحی آج‌ها به گونه‌ای است که از ایجاد صداهای اضافی در هنگام حرکت جلوگیری می‌کند و باعث کاهش سر و صدا در داخل کابین خودرو می‌شود.
-
استفاده از لاستیک‌هایی با پهنای کمتر می‌تواند به کاهش صدای تولیدی کمک کند
لاستیک‌های پهن‌تر معمولاً تماس بیشتری با سطح جاده دارند و به همین دلیل بیشتر صدا تولید می‌کنند. لاستیک‌های باریک‌تر فشار کمتری بر سطح جاده وارد کرده و در نتیجه صدای کمتری ایجاد می‌کنند. انتخاب لاستیک‌هایی با پهنای کمتر می‌تواند به کاهش سر و صدا کمک کند و راحتی بیشتری را در هنگام رانندگی فراهم کند.
با رعایت این نکات و توجه به شرایط مختلف، می‌توانید صدای تایر ماشین را بهتر مدیریت کرده و از بروز مشکلات مزاحم جلوگیری کنید. انتخاب لاستیک مناسب علاوه بر کاهش سر و صدا، می‌تواند به بهبود عملکرد خودرو در شرایط مختلف جوی و جاده‌ای کمک کند.
نتیجه‌گیری نهایی
صدای تایر ماشین همیشه هشداری است که باید به آن توجه کرد. در این مقاله سعی کردیم به‌صورت جامع و دقیق به بررسی مشکلات مختلف از جمله علت صدا دادن لاستیک جلو ماشین، علت صدای لاستیک هنگام دور زدن، صدای تق تق چرخ جلو هنگام دور زدن و صدای تق تق چرخ جلو هنگام دنده عقب بپردازیم. دانستن این موارد می‌تواند از خرابی‌های پرهزینه و خطرات احتمالی پیشگیری کند. اگر شما هم تجربه‌ای مشابه دارید یا سوالی برایتان پیش آمده، در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.
