وبلاگ
راهنمای کامل لاستیک در زمستان؛ از تنظیم باد تا انتخاب تایر
- تیم تحریریه کورال تایر
- تـاریخ انتشار:
- تاریخ آخرین بروزرسانی: ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۴
با آغاز فصل سرما، جاده‌ها چهره‌ای متفاوت به خود می‌گیرند؛ خیابان‌های لغزنده، شبنم‌های یخ‌زده صبحگاهی و برف‌هایی که سطح مسیر را سفیدپوش می‌کنند. در چنین شرایطی، یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید به آن توجه ویژه‌ای داشت، لاستیک در زمستان است. بسیاری از مشکلات رایج مانند کاهش چسبندگی، افت باد لاستیک، افزایش فاصله ترمزگیری و حتی مصرف بیشتر سوخت به همین موضوع مربوط می‌شود. در مقاله کورال تایر سعی شده از دلایل کاهش باد گرفته تا نحوه انتخاب و نگهداری لاستیک زمستانی، به طور جامع و مفصل پرداخته شود. ما قبلا در مقاله‌ای جداگانه درباره شرایط لاستیک در تابستان نیز توضیح داده‌ایم.
- فرق لاستیک زمستانی و تابستانی با چهارفصل
- میزان باد لاستیک در زمستان؛ تأثیر تنظیم باد لاستیک در زمستان بر هندلینگ خودرو
- چرا فشار باد لاستیک در زمستان کاهش می‌یابد؟
- چرا این افت فشار مهم است؟
- استفاده از گاز نیتروژن برای لاستیک در فصل سرما
- اهمیت عمق آج لاستیک در زمستان
- بهترین زمان مناسب تعویض لاستیک به نوع زمستانی
لاستیک زمستانی چیست و چرا به آن نیاز داریم؟
لاستیک زمستانی یا تایر برفی (Snow Tires)، نوعی تایر تخصصی است که برای عملکرد بهینه خودرو در شرایط سرد، جاده‌های برفی، یخی و لغزنده طراحی شده است. برخلاف تایرهای چهارفصل یا تابستانی، این تایرها از ترکیب‌های نرم‌تر لاستیکی ساخته می‌شوند که در دماهای پایین انعطاف‌پذیر باقی می‌مانند و کشش بیشتری ایجاد می‌کنند. به همین دلیل، در روزهای سرد سال، این نوع لاستیک نقشی حیاتی در حفظ ایمنی و کنترل خودرو ایفا می‌کند.
لاستیک‌های زمستانی دارای آج‌هایی با عمق بیشتر و الگوهای خاصی هستند که به بهبود چسبندگی کمک کرده و مانع از تجمع برف و یخ در سطح تایر می‌شوند. علاوه‌بر‌این، وجود شکاف‌های ریز در لاستیک زمستانی که به آن “Sipes” می‌گویند، در سطح این تایرها باعث ایجاد لبه‌های بیشتر و افزایش اصطکاک با سطح جاده می‌شود. این تایرها جایگزینی مناسب برای زنجیر چرخ در بسیاری از شرایط محسوب می‌شوند، چرا که بر خلاف زنجیر چرخ که ممکن است به جاده آسیب برساند و سرعت خودرو را محدود کند، لاستیک زمستانی تجربه‌ای روان‌تر، ایمن‌تر و مطمئن‌تر در رانندگی زمستانی فراهم می‌کند.
انواع لاستیک زمستانی
لاستیک‌های زمستانی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
-
لاستیک‌های میخ‌دار: در این نوع تایرها، میخ‌های فلزی کوچکی در آج تعبیه شده‌اند که برای افزایش چسبندگی روی سطوح یخی طراحی شده‌اند. با اینکه عملکرد عالی در یخ دارند، در بسیاری از مناطق شهری استفاده از آنها به دلایل ایمنی و آسیب به سطح آسفالت ممنوع است.
-
لاستیک‌های بدون میخ: این نوع از لاستیک‌ها با فناوری‌های پیشرفته در طراحی آج و ترکیبات لاستیکی تولید می‌شوند و در دماهای زیر صفر هم انعطاف‌پذیر باقی می‌مانند. گرچه عملکرد خوبی در شرایط برفی دارند، اما در مسیرهای یخی فشرده‌شده نسبت به نمونه‌های میخ‌دار ضعیف‌تر عمل می‌کنند.
فرق لاستیک زمستانی و تابستانی با چهارفصل
انتخاب بین لاستیک‌های چهارفصل و لاستیک زمستانی یکی از تصمیم‌های مهم برای رانندگی ایمن و مطمئن در هر فصل سال است. لاستیک‌های خودرو معمولاً بر اساس فصل به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند که در اینجا به آنها اشاره می‌شود(قبلا نیز در مجله کورال تایر به صورت کامل به بررسی تفاوت لاستیک چهار فصل و دو فصل پرداخته‌ایم)
لاستیک چهارفصل
انواع لاستیک خارجی و ایرانی چهارفصل برای ارائه عملکرد قابل‌قبول در طیف گسترده‌ای از شرایط آب‌وهوایی طراحی شده‌اند. این لاستیک‌ها در هوای بارانی و خنک عملکرد مناسبی دارند، اما در مقایسه با لاستیک‌های زمستانی، کارایی ضعیف‌تری در برف و یخ دارند. به عبارتی، لاستیک‌های چهارفصل گزینه‌ای میانه هستند؛ نه به خوبی لاستیک زمستانی در سرما و نه به قدرت لاستیک تابستانی در گرما.
لاستیک زمستانی
لاستیک‌های زمستانی با ترکیبات خاصی تولید می‌شوند که حتی در دمای زیر ۷ درجه سانتی‌گراد نیز انعطاف‌پذیری خود را حفظ می‌کنند. الگوی آج لاستیک زمستانی به‌گونه‌ای طراحی شده که بتواند برف، یخ و آب را بهتر از سطح جاده خارج کند. نتیجه این طراحی، بهبود چشمگیر در ترمزگیری، شتاب‌گیری و کنترل خودرو در شرایط سخت زمستانی است. اگر در مناطقی با زمستان‌های سرد و پربرف رانندگی می‌کنید، لاستیک زمستانی انتخابی ضروری است.
لاستیک تابستانی
لاستیک‌های تابستانی یا معمولی، برای عملکرد بهینه در دماهای بالا طراحی شده‌اند. ترکیب خاص و ساختار این لاستیک‌ها باعث می‌شود در جاده‌های خشک و مرطوب عملکرد فوق‌العاده‌ای داشته باشند. به‌دلیل مقاومت غلتشی کمتر، مصرف سوخت را کاهش داده و صدای کمتری تولید می‌کنند که این موارد راحتی رانندگی را افزایش می‌دهد.
آج لاستیک‌های تابستانی نسبت به زمستانی ساده‌تر بوده و شیارهای کمتری دارند. این طراحی باعث افزایش سطح تماس با جاده و در نتیجه چسبندگی بهتر می‌شود. برخی از این لاستیک‌ها دارای طراحی نامتقارن هستند که موجب چنگ‌زنی قوی‌تر در جهت‌های طولی و عرضی می‌شود؛ البته این ویژگی نصب لاستیک در جهت خاصی را الزامی می‌کند(در مقاله تشخیص جهت لاستیک توضیحات کامل را بخوانید)
نکته: انتخاب بین این سه نوع لاستیک به شرایط آب‌وهوایی منطقه، سبک رانندگی و میزان استفاده از خودرو بستگی دارد. اگر در نواحی معتدل رانندگی می‌کنید، لاستیک چهارفصل می‌تواند پاسخگوی نیازهای شما باشد. اما در زمستان‌های سرد، لاستیک زمستانی گزینه‌ای مطمئن‌تر است و برای تابستان‌های گرم، لاستیک تابستانی بهترین عملکرد را ارائه می‌دهد، حتی بهتر از لاستیک‌های چهارفصل در جاده‌های مرطوب.
میزان باد لاستیک در زمستان؛ تأثیر تنظیم باد لاستیک در زمستان بر هندلینگ خودرو
تنظیم دقیق فشار باد لاستیک در زمستان بر هندلینگ خودرو و فرمانپذیری لاستیک تاثیر زیادی دارد. زیرا با پایین آمدن دما، فشار هوا درون تایر کاهش می‌یابد و اگر به‌موقع اصلاح نشود، می‌تواند بر کنترل خودرو و تجربه رانندگی تأثیر منفی بگذارد. چراکه فشار مناسب باد موجب ایجاد تماس یکنواخت تایر با سطح جاده می‌شود؛ در نتیجه، چسبندگی لاستیک به زمین افزایش می‌یابد. این ویژگی در جاده‌های لغزنده، برفی یا یخ‌زده اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند، زیرا خطر لغزش را کاهش داده و فرمانپذیری خودرو را بهبود می‌بخشد.
از طرفی کاهش فشار باعث تغییر شکل لاستیک در زمستان و افزایش سطح تماس غیرمنظم با جاده می‌شود که نه‌تنها باعث کاهش پایداری خودرو، بلکه موجب سایش زودهنگام و افزایش مصرف سوخت نیز می‌گردد. لاستیک‌هایی که با فشار کم کار می‌کنند، سریع‌تر فرسوده می‌شوند و هزینه‌های نگهداری خودرو را افزایش می‌دهند. از سوی دیگر، اگر فشاد باد لاستیک زیاد باشد، ناحیه تماس با سطح جاده کاهش یافته و توان چسبندگی کمتر می‌شود. این مسئله در زمستان، به‌ویژه روی سطوح لغزنده، خطرناک است و می‌تواند موجب افزایش احتمال لغزش و تصادف شود.
در نهایت، برای داشتن عملکرد بهینه خودرو در زمستان، باید فشار باد تایرها را بر اساس دمای محیط و توصیه‌های شرکت سازنده تنظیم کرد. جدول تنظیم باد برای شرایط زمستانی می‌تواند راهنمای مناسبی برای انجام این کار باشد:
جدول میزان باد لاستیک در زمستان
| دمای هوا (°C) | فشار پیشنهادی (psi) |
| ۲۰ تا ۱۰ درجه | ۳۰ psi |
| ۱۰ تا ۰ درجه | ۳۱–۳۲ psi |
| ۰ تا -۱۰ درجه | ۳۲–۳۳ psi |
| -۱۰ تا -۲۰ درجه | ۳۳–۳۴ psi |
نکته مهم: همیشه فشار تایر را زمانی بررسی کنید که لاستیک‌ها سرد هستند (حداقل ۳ ساعت بعد از توقف خودرو یا پیش از رانندگی)، زیرا گرمای حاصل از حرکت باعث افزایش موقت فشار می‌شود و ممکن است اندازه‌گیری را دچار خطا کند.
چرا فشار باد لاستیک در زمستان کاهش می‌یابد؟
یکی از رایج‌ترین مشکلات در ماه‌های سرد سال، کاهش محسوس فشار باد لاستیک است. علت کم شدن باد لاستیک در زمستان، به تغییر رفتار فیزیکی هوا در برابر سرما برمی‌گردد. هوا، مانند هر گاز دیگری، با کاهش دما منقبض می‌شود و حجم کمتری اشغال می‌کند. این انقباض باعث می‌شود فشار داخلی لاستیک پایین بیاید، حتی اگر لاستیک سالم و بدون نشتی باشد.
قانون کلی: با هر ۱۰ درجه سانتی‌گراد کاهش دما، فشار باد تایر حدود ۱ پی‌اس‌آی (psi) کمتر می‌شود. بنابراین باتوجه‌به افت فشار طبیعی در سرما، ضروری است که باد لاستیک‌ها در زمستان به‌درستی تنظیم شوند. در واقع، باد لاستیک در زمستان باید کمی بیشتر از فشار توصیه شده در تابستان باشد تا افت طبیعی جبران شود. فشار توصیه شده توسط کارخانه را در دمای سرد مبنا قرار دهید. در صورت عدم ذکر عددی خاص، حدود ۲ تا ۳ psi بیشتر از مقدار معمول در تابستان باد کنید. در ادامه به جدول پیشنهادی میزان باد لاستیک در زمستان اشاره می‌شود:
چرا این افت فشار مهم است؟
افت فشار باد لاستیک به دلایل زیر اتفاق می‌افتد:
- لاستیک با فشار کمتر، پهن‌تر روی زمین پخش می‌شود و مقاومت غلتشی بیشتری ایجاد می‌کند. این یعنی موتور باید سخت‌تر کار کند و مصرف سوخت افزایش می‌یابد.
- لاستیک با فشار کم، سریع‌تر گرم می‌شود و می‌تواند باعث فرسودگی زودرس یا حتی ترکیدن شود.
- فرمانپذیری، مخصوصاً در پیچ‌ها، به‌شدت کاهش پیدا می‌کند.
بنابراین، یکی از اصلی‌ترین دلایل مشکلات رانندگی در زمستان، افت طبیعی فشار باد لاستیک در دمای پایین است. درباره باد لاستیک کامیون در مجله کورال تایر بخوانید.
استفاده از گاز نیتروژن برای لاستیک در فصل سرما
در سال‌های اخیر، استفاده از باد نیتروژن لاستیک به‌جای هوا برای پر کردن لاستیک‌ها رواج بیشتری پیدا کرده است. نیتروژن مزایای خاصی دارد که می‌تواند در شرایط زمستانی به بهبود عملکرد لاستیک کمک کند. از جمله مزایای گاز نیتروژن لاستیک در زمستان می‌توان به ثبات فشار اشاره کرد؛ نیتروژن نسبت به هوا کمتر منبسط یا منقبض می‌شود، بنابراین افت فشار در زمستان کمتر اتفاق می‌افتد.
همچنین، نیتروژن خشک است و فاقد رطوبت، بنابراین داخل تایر رطوبتی وجود ندارد که در هوای سرد یخ بزند و باعث نوسان فشار یا ترک لاستیک شود. دیگر مزیت نیتروژن، کاهش احتمال اکسیداسیون است که باعث می‌شود لاستیک و رینگ کمتر دچار خوردگی شوند.
اما آیا استفاده از نیتروژن الزامی است؟ نه کاملاً. برای استفاده روزمره در خودروهای شخصی، پر کردن لاستیک با هوا کافی است، به شرطی که تنظیم باد به طور منظم انجام شود. البته اگر امکان یا فرصت پر کردن لاستیک با نیتروژن وجود داشته باشد، می‌تواند مزایای ملموسی برای عملکرد بهتر لاستیک در زمستان داشته باشد.
اهمیت عمق آج لاستیک در زمستان
در انتخاب لاستیک در زمستان، فارغ از اینکه از لاستیک چینی، ژاپنی یا ایرانی استفاده کنید، عمق آج لاستیک و حداکثر و حداقل عمق شیار تایر اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا زمانی‌که خودرو، روی سطح‌های لغزنده مانند یخ یا برف حرکت می‌کند، وجود آج‌های عمیق کمک می‌کند تا آب و برف از زیر لاستیک خارج شوند و از سر خوردن خودرو جلوگیری شود. برای همین توصیه می‌شود رانندگی در زمستان با لاستیکی که عمق آج آن حداقل ۴ میلی‌متر است، انجام شود. همچنین کاهش عمق آج می‌تواند خطرات جدی از جمله افزایش قابل‌توجه فاصله توقف، لغزش هنگام شتاب‌گیری یا ترمز گرفتن و از دست رفتن کنترل خودرو در پیچ‌ها به همراه داشته باشد.
بهترین زمان مناسب تعویض لاستیک به نوع زمستانی
بسیاری از رانندگان به‌اشتباه فکر می‌کنند که تنها زمانی که اولین برف می‌بارد، باید لاستیک‌های خود را تعویض کنند. اما در واقع، دمای هوا معیار بهتری برای زمان تعویض لاستیک است. اما قانون کلی برای تعویض لاستیک در زمستان به زمانی برمی‌گردد که دمای هوا برای چند روز متوالی به زیر ۷ درجه سانتی‌گراد برسد. این دما به طور عمومی زمانی است که لاستیک‌های تابستانی قادر به حفظ عملکرد مطلوب خود نیستند و به‌تدریج سفت می‌شوند که می‌تواند منجر به کاهش چسبندگی و افزایش خطر لغزش در شرایط مرطوب و یخ‌زده شود. ازاین‌رو، بهترین زمان برای نصب لاستیک زمستانی هنگامی است که پیش‌بینی می‌شود دمای هوا به مدت چند روز پایین‌تر از ۷ درجه سانتی‌گراد باقی بماند.
همچنین در مناطق کوهستانی یا شیب‌دار، به دلیل شرایط جاده‌ای خاص، باید زودتر از دیگر مناطق به فکر تعویض لاستیک‌ها باشید. جاده‌های کوهستانی ممکن است به‌ویژه در فصل زمستان به‌سرعت یخ بزنند یا پوشیده از برف شوند، بنابراین لاستیک‌های زمستانی در این مناطق می‌توانند نقش بسیار مهمی در افزایش ایمنی داشته باشند. و نیز چنانچه شما روزانه در ساعات اولیه صبح یا شب دیرهنگام رانندگی می‌کنید که در این زمان‌ها دمای هوا معمولاً پایین‌تر است، تعویض لاستیک در زمستان باید جدی‌تر گرفته شود. زیرا در این زمان‌ها احتمال یخ‌زدگی جاده‌ها بیشتر است و لاستیک‌های زمستانی در چنین شرایطی نمی‌توانند عملکرد مناسبی داشته باشند.
نکته: بهترین زمان تعویض لاستیک خودرو بسته به نوع، کیفیت و شرایط استفاده متفاوت است اما در شرایط خاص، توصیه می‌شود قبل از اولین برف یا یخ‌زدگی‌های جدی، لاستیک‌های زمستانی نصب شوند تا ایمنی رانندگی شما افزایش یابد و از بروز حوادث ناگوار جلوگیری شود.
نوع رینگ لاستیک خودرو یکی از عوامل مؤثر در عملکرد لاستیک در زمستان است. مثلا رینگ‌های آلومینیومی به‌خاطر وزن سبک‌تر، معمولاً سواری نرم‌تر و مصرف سوخت بهتری ارائه می‌دهند. اما در برابر ضربات ناگهانی، به‌ویژه در دماهای بسیار پایین، مقاومت کمتری دارند و احتمال ترک‌خوردن آنها در سرما بیشتر است. در مقابل، رینگ‌های فولادی سنگین‌تر هستند، اما همین وزن بالاتر باعث می‌شود در برابر ضربه‌های زمستانی مانند برخورد با چاله‌های یخ‌زده یا لبه‌های خیابان مقاوم‌تر عمل کنند. همچنین، رینگ فولادی در سرمای شدید دوام بیشتری دارد و کمتر دچار آسیب‌های ناشی از انقباض و انبساط می‌شود. در نتیجه برای رانندگی در زمستان‌های سخت و جاده‌های برفی، رینگ فولادی گزینه‌ای ایمن‌تر و قابل‌اطمینان‌تر محسوب می‌شود.
نکات مهم برای نگهداری و استفاده صحیح از لاستیک زمستانی
خرید تایر باکیفیت مانند لاستیک ترازانو و نگهداری صحیح لاستیک در زمستان، نه‌تنها به بهبود عملکرد آنها کمک می‌کند بلکه می‌تواند عمر مفیدشان را به طور قابل‌توجهی افزایش دهد. شرایط هوای سرد می‌تواند تأثیر زیادی بر لاستیک‌ها بگذارد و درصورتی‌که مراقبت‌های لازم انجام نشود، این تأثیرات منفی می‌تواند باعث فرسودگی سریع‌تر تایرها شود؛ بنابراین، رعایت نکات نگهداری مناسب در زمستان می‌تواند از ترک‌خوردگی، افت فشار، کاهش کیفیت لاستیک‌ها و ترکیدن لاستیک جلوگیری کرده و عمر آنها را چندین سال افزایش دهد. این کار همچنین به افزایش ایمنی و کارایی خودرو در شرایط دشوار زمستانی کمک خواهد کرد.
-
تعویض در زمان مناسب
لاستیک‌های زمستانی را فقط زمانی نصب کنید که دمای هوا به زیر ۷ درجه سانتی‌گراد رسیده باشد. استفاده از آنها در هوای گرم باعث کاهش عمر مفیدشان می‌شود. -
بررسی منظم فشار باد
با سرد شدن هوا، فشار باد لاستیک کاهش می‌یابد. تنظیم دقیق باد لاستیک‌ها، ضمن بهبود عملکرد، مصرف سوخت را کاهش می‌دهد. سنسور باد لاستیک در این زمینه کمک زیادی به شما می‌کند.نکته: فشار باد را پس از حداقل سه ساعت توقف خودرو اندازه‌گیری کنید تا لاستیک‌ها خنک شده باشند.
-
نصب چهار لاستیک همسان
برای ایمنی کامل، باید هر چهار لاستیک خودرو زمستانی باشد. نصب تنها دو عدد تایر زمستانی باعث عدم توازن در کشش و افزایش خطر لغزش می‌شود. -
بررسی عمق آج به‌طور منظم
آج لاستیک باید حداقل ۱.۶ میلی‌متر عمق داشته باشد. در عمق‌های کمتر، توانایی تایر در حفظ کشش به‌شدت کاهش می‌یابد.
لاستیک زمستانی انتخابی هوشمندانه برای رانندگی ایمن در فصل‌های سرد است. اگرچه هزینه اولیه بیشتری دارد، اما با مزایایی همچون کنترل بهتر، ترمزگیری مؤثر و حفاظت از تایرهای دیگر، این سرمایه‌گذاری در بلندمدت به‌صرفه و مطمئن خواهد بود. با رعایت اصول نگهداری و استفاده صحیح، می‌توانید از عملکرد فوق‌العاده این لاستیک‌ها در شرایط سخت زمستانی بهره‌مند شوید.
نتیجه‌گیری
در انتخاب لاستیک در زمستان باید بیشتر از سایر فصول به آن توجه کرد. زیرا در زمستان، شرایط جوی به‌شدت تغییر می‌کند و جاده‌ها اغلب لغزنده و یخ‌زده می‌شوند. این شرایط می‌تواند باعث کاهش چشمگیر کشش و چسبندگی لاستیک‌ها به سطح جاده شده و به‌سرعت ایمنی راننده و سرنشینان را به خطر بیندازد. چراکه دمای پایین هوا می‌تواند فشار لاستیک‌ها را کاهش دهد و باعث بروز مشکلاتی نظیر ترک‌های ریز یا حتی آسیب به ساختار لاستیک شود.
برای جلوگیری از این مشکلات و اطمینان از عملکرد بهینه خودرو، تنظیم دقیق باد لاستیک‌ها و رعایت نکات نگهداری مانند بررسی عمق آج، کنترل وضعیت لاستیک و تعویض آن در زمان مناسب می‌تواند به شما کمک کند تا با خیال راحت و ایمن در روزهای سرد سال رانندگی کنید.
سوالات متداول
- چند وقت یکبار باید باد لاستیک در زمستان چک شود؟
هر ۲ هفته یکبار یا بعد از تغییرات دمای شدید.
- آیا استفاده از لاستیک چهارفصل در زمستان کافی است؟
در مناطق معتدل شاید بله اما در مناطقی با برف‌ویخ فراوان، قطعاً نیاز به لاستیک زمستانی دارید.
- چه زمانی باد لاستیک را تنظیم کنیم؟
صبح زود یا پس از چند ساعت توقف خودرو، زمانی که لاستیک سرد است.
